Kul Hakkı Yemenin Hükmü Nedir? Ayet ve Hadisler

Kul hakkı islam esaslarında çok önemli bir kavramdır. Kur'anı Kerim'de gelmiş geçmiş bir çok kıssada hak yiyen kişilerden bahsedilir. Mesela firavun, insanlara zulüm eder, hak yer, sahibi kendi olmadığı mallara hak iddia ederdi. Peki bunun bir hesabı olmayacakmı?

Allah (c.c.) firavuna insanların hakkını onda bırakmadı. Taşkınlıklarının zulümlerinin karşılığı dünyada verildi. Ahirette'de verilecek. 

Ayeti kerimede Allah c.c. şöyle buyurmaktadır. Bu azap, onların sabah akşam sokulacakları ateştir. Kıyamet koptuğunda, “Firavun ailesini en şiddetli azabın içine atın!” denilecek. (Mü'min Suresi 46 ayet)

Hak iki kısma ayrılır. 

1-Hukukullah Allah hakkı

2-Hukuk-ı ibâd Kul hakkı

Allah'ın hakları Hukukullah Allahu telanın affedebileceği, namaz, oruç gibi Allahla kul arasında olan hukuk.

Kul hakkı Hukuk-ı ibâd ise insanın başka bir insan üzerinde olduğu hakka kul hakkı denir. Kul hakkı, helallik alınması lazımdır. Çünkü Ayeti kerimede Allah c.c. şöyle buyurmaktadır.

“Mallarınızı aranızda bâtıl sebeplerle yemeyin! İnsanların mallarından bir kısmını, bile bile haksız yere yemek için, onları hâkimlere rüşvet olarak vermeyin!” (Bakara, 188 Nisâ, 29)

Kul hakkı sadece hırsızlık, rüşvet, mala konma değil Komşuya eziyet etmek gibi şeylerde kul kakkıdır. Mesela kokulu çöpü kapının önüne koymak, Gürültü yapmak, alay etmek, küçük düşürmek, başkasının yanında aşağılamak, rencide etmekte bir kul hakkıdır.

Peygamber efendimiz Hadis-i şerifinde şöyle buyurmuştur:

- Kim birinin hakkını yediyse ahirette zor duruma düşmemek için o kişinin gönlünü alın, helalleşin. Borcu olan bir kişi cennete giremez.

Ey insanlar, sizin canlarınız, mallarınız, ırz ve namuslarınız, Rabbinize kavuşuncaya kadar birbirinize haramdır dokunulmazdır (Buhârî, Hacc, 132) buyurmuştur.

Hak sahipliği hükmüne gelirsek hak yiyen zulüm eden kişi hayırlı amelleri varsa hakkı yiyilen zulüme uğrayan kişiye salih amellerinden hak yediği kadarı ona devredilir. Eğer salih amel bulunmazsa zulme uğrayan kişiden hak yediği kadar günahlar zulüm edene yüklenir. 

Peygamberimizde bu konuyla ilgili şöyle bir hadisi bulunmaktadır.

Allah Resûlü -sallâllâhu aleyhi ve sellem- bir gün ashâbına:

“–Müflis kimdir, biliyor musunuz?” diye sormuştu. Onlar:

“–Bize göre müflis, parası ve malı olmayan kimsedir” şeklinde cevap verdiler. Bunun üzerine Resûlullah şöyle buyurdu:

“–Şüphesiz ki ümmetimin müflisi şu kimsedir: Kıyamet günü namaz, oruç ve zekât sevabıyla gelir. Fakat şuna sövdüğü, buna zina isnâd ve iftirasında bulunduğu, şunun malını yediği, bunun kanını döktüğü ve şunu dövdüğü için iyiliklerinin sevabı şuna buna verilir. Üzerindeki kul hakları bitmeden sevapları biterse, hak sahiplerinin günahları kendisine yükletilir ve netîcede Cehenneme atılır.” 

Kaynak (Müslim, Birr 59; Tirmizî, Kıyâmet 2; Ahmed, II, 303, 324, 372)

Peki bu konu hakkında siz ne düşünüyorsunuz sizde bu konuda bilginizi veya sorularınızı yorumlar kısmına bırakabilir ve yeni bilgilere ulaşmak için devam tuşuna basabilirsin ⏩